शिळा आणि मातीची घरे, मंदिरे, वेगवेगळ्या प्रकारच्या मुर्त्या, इत्यादी घडवताना सर्व नैसर्गिक संसाधनातून वेगवेगळे स्थापत्यशास्त्र अनोख्या आविष्कारांना भारतीय संस्कृतीने जन्म दिला. यात वेरूळच्या लेण्या, कैलास मंदिर असे अप्रतिम आसेतु हिमाचल बांधण्यात आलेली मंदिरे, मोहनजोदडो, हम्पी सारखी नगर रचना इत्यादी स्थापत्य शास्त्रातील विविध अजब प्रयोगांचा समावेश होतो. मातीची घर बांधत असताना त्यात माती, वीट, चुना, बांबू इत्यादी गोष्टींचा वापर घर बांधण्यासाठी केला जात असे. झोपड्या बांधताना लाकडं, झावळ्या आणि मातीने लिंपून कुडाच्या व मातीच्या झोपड्या घडवण्यात येत असत. त्या काळात बांधली गेलेली मातीची घर ही शंभर दीडशे दोनशे वर्षांपर्यंत टिकायची. आज जिथे आपण सिमेंटची घराबाहेर ज्यांचं सरासरी आयुष्य ५० ते ६० वर्षे असतात ते आपल्याला जुन्या घरांच्या बाबतीत पाहायला मिळत नाही. बांधकामांमध्ये सिमेंटच्या ऐवजी चुन्याचा वापर केला जाईल त्यामुळे प्रत्येक बांधकाम हे प्रचंड मजबूत असे.

नागार्जुन सारखे शास्त्रज्ञ याच मातीने जन्माला घातले हे रस शास्त्रज्ञ यांनी जमिनीपासून खनिजापासून धातू वेगळे करायची कला भारताला दिली. पारा हा विशिष्ट प्रकारचा धातू आपल्याकडेच तयार करण्यात आला. त्या काळात पाण्याची साठवण करण्यासाठी लागणारी भांडी पितळेची, तांब्याची जेवणाची भांडी पितलेची, देवाच्या मुर्त्या पितळेच्या अथवा सोन्याच्या, अंगावर धारण करण्याची आभूषण सोन्याची, तराजू पितळेचा इत्यादी गोष्टी या धातूच्याच बनवल्या जात असत.

लोहारी बहुतांश आयुध शस्त्र अस्त्र ही लोखंडापासून तयार केली जात असत. शेती विषयक लागणारी अवजार जसे बिया उर्फ कुदळ, पावडा, कुऱ्हाडी, नांगर, हातोडी, इत्यादी वस्तू ही लोखंडापासून तयार केले जात होत्या. तलवार, भाला, गदा इत्यादी शस्त्र लोखंडापासूनच तयार केले जात होते. लोहाराचा भाता हाही चामड्यापासून बनवला जातो. त्याची भट्टी ही लोखंडापासून बनते. त्यासाठी लागणारा कोळसा हा सुद्धा नैसर्गिक संसाधनाचा एक भाग आहे. त्यामुळे लोखंड काम तयार करत असताना त्यातून कुठल्याही प्रकारची केमिकल किंवा रसायनाची निर्मिती होत नव्हती आणि त्यामुळे लोहारी सुद्धा पर्यावरण पूरक होती.

निसर्गातून बहुप्रमाणात उपलब्ध असणाऱ्या विविध जाती प्रजातींच्या सुवासिक आणि सुंदर अशा फुलांपासून हार बनवणे, वेणी बनवणे, गजरा, बाशिंग, लग्नासाठी लागणार्या मुंडावळ्या, अंत्येष्टीसाठी लागणारी फुलांची आरास, घराला सजवण्यासाठी लागणारे माळा, मंदिर सजवण्यासाठी लागणारी फुलांची आरास, त्याचप्रमाणे बाळंतपणाच्या वेळेला गर्भवती स्त्रीला सजवण्यासाठी लागणाऱ्या विविध पुष्प माला असे एक ना अनेक वेगवेगळ्या प्रकारचे पुष्प; आरास बनवण्याची कला भारतीयांना पूर्वापर अवगत आहे आणि हे बनवत असताना कुठल्याही प्रकारच्या मानवनिर्मित संसाधनांना स्पर्श न करता पर्यावरण पूरक असे पुष्पकर्माचे विविध प्रकार त्या काळी अस्तित्वात होते.

आयुर्वेद शास्त्र त्या काळात इतके प्रगत होते निसर्गात मिळणाऱ्या वनस्पती आणि इतर संसाधनांपासूनच वेगवेगळ्या आजारांवर उपचार केले जात असत. यामध्ये ऋतू, पर्व, तिथी, शरीर प्रकृती याप्रमाणे उपचार केले जात. जळलेल्या माणसाची कातडी ही अत्यंत नाजूक असते. त्यावर माशा आणि इतर संसर्ग होण्याचा जास्त प्रादुर्भाव असतो.ते टाळण्यासाठी पूर्वीच्या काळात केळीच्या पानांना तूप लावून त्या व्यक्तीच्या जखमांवर केळीचे पान ठेवले जायचे. औषध उपचार करून जळलेल्या व्यक्तीला पण कुठल्याही प्रकारचा व्रण न राहता ती व्यक्ती बरी होत असे. अशा प्रकारची अद्ययावत वनस्पती पासून बनवलेली औषधे त्या काळात अस्तित्वात होती. आपल्या आयुर्वेद शास्त्र हे अत्यंत पर्यावरण पूरक आणि कुठल्याही प्रकारचा प्रदूषण पृथ्वी, वायू, आकाश या तत्त्वांमध्ये होऊ देत नाही आणि म्हणूनच आपली वैद्यकशास्त्र प्रणाली ही पंचमहाभूतांना पूरक होती.